زهر زنبور عسل

زنبور عسل با نام علمی (Apis mellifera) منبع فراورده­های شامل عسل، گرده گل، بره موم، ژل رویال و عمدتا زهر زنبور عسل (BV) است. در میان این فراورده­ها زهر زنبور عسل تعداد زیادی انزیم و پپتیدی فعال دارد. زهر زنبور عسل فعالیت ضد التهابی، ضد سرطانی، ضد میکروبی و ضد پروتوزوا دارد. استفاده از ان به عنوان یک تحویل دهنده دارو به سلول هدف در نانو ذرات حاوی دارو مورد مطالعه است. برای هزاران سال از زهر زنبور در درمان بسیاری از بیماری­ها استفاده ­شده است. زهر زنبورعسل حاوی پپتیدهایی مانند ملیتین، آپامین، پپتید دگرانوله کننده ماست سل (MCD) و آدولاپین است و حاوی انزیم­های فسفولیپاز A2 (PLA2) و هیالورونیداز است. اجزای غیر پپتیدی، مانند هیستیدین، دوپامین و نوراپی­نفرین نیز در زهر زنبور عسل دیده می­شوند. ملیتین حدود ۵۰ درصد زهر خشک را تشکیل می دهند و شامل 40-60 درصد وزن زهر زنبور عسل است و یک پپتید 26 امینواسیدی است که باعث درد و تخریب بافتی می شود. فسفولیپاز A2 (PLA2) حدود ۱۲ درصد زهر خشک را تشکیل می دهند. پپتید دگرانوله کننده ماست سل (MCD) 401  اسید امینه دارد و قادر به القای یک واکنش آنافیلاکسی با دگرانولاسیون ماست سل­ها است و باعث پاسخ الرژیک بدن می­شود. اپامین 2-3% وزن خشک زهر زنبور عسل است و یک نوروتوکسین 18 اسید امینه­ای است که دو پیوند دی سولفیدی دارد. مهار فعال سازی کانال پتاسیم وابسطه به کلسیم را انجام می دهد و در فرایند اپاپتوز، فیبروز در بیماری­های سیستم عصبی مرکزی نقش دارد.